Spadek – prawa i obowiązki spadkobierców

Spadek w rzeczywistości

Otrzymując spadek, wraz z nim dziedziczymy zarówno prawa, jak  i obowiązki. Oba aspekty są ważne, a skutki niewiedzy bywają kosztowne. Warto więc zapoznać się z przepisami prawa spadkowego. Kim są spadkobiercy? Są oni określani w testamencie i w przepisach prawa. Testament jest fakultatywną formą określenia praw i obowiązków spadkobierców. 

Prawo spadkowe – prawa osób uprawnionych

Po śmierci bliskiej osoby odczytywany jest testament. Jeśli spadkodawca nie sporządził testamentu, prawo spadkowe określa spadkobierców. W sytuacji spadku wspólnego, współspadkobiercy muszą dokonać podziału spadku. Podział powinien być przypieczętowany umową. Sprawa sądowa to rozwiązanie skrajne, gdy spadkobiercy nie są w stanie osiągnąć kompromisu. W testamencie, często pojawia się zapis dotyczący osób, które nie są spadkobiercami. Spadkobiercy wydają wspomniane zapisy określonym zapisobiercom. Zdarzają się sytuacje, gdy dostępny jest tylko zapis testamentowy. Spadkobiercy określeni na mocy prawa mają wtedy obowiązek rozporządzić zapisami. Spadkobiercy mają również możliwość wnioskowania o stwierdzenie nabycia spadku. Jeśli dziedziczona jest nieruchomość, przedstawienie takiego dokumentu jest koniecznością. W pozostałych przypadkach, stwierdzenie nabycia spadku jest dodatkowym potwierdzeniem dla spadkobiercy.

Wniosek można złożyć po 6 miesiącach od dnia odczytania testamentu lub wcześniej, jeśli wszyscy pozostali spadkobiercy potwierdzili już przyjęcie lub odrzucenie spadku. Spadkobiercy mają także prawo złożyć oświadczenie o skorzystaniu ze zwolnienia grupy „zerowej” w podatku od spadków i dziedziczonych długów. Warto z tej możliwości skorzystać. Problematyczną jest również sprawa osób uprawnionych do otrzymania spadku, które nie zostały uwzględnione w testamencie. Osoby te w świetle prawa są spadkobiercami i mają prawo zażądać wypłaty zachowku. Zachowek jest formą ochrony takich osób. Sprawy sądowe zapoczątkowane pozwem o zachowek odbywają się coraz częściej. 

Jakie są obowiązki spadkobierców?

Do obowiązków spadkobierców należy rozliczenie podatkowe osoby zmarłej. Chodzi przede wszystkim o przypadki, gdy deklaracja nie została złożona lub została wykonana błędnie. Jeśli dostarczona zostanie decyzja o konieczności zapłaty należności zmarłego, należy uregulować zapłatę w ciągu 14 dni od daty otrzymania zawiadomienia. Podobnie wygląda kwestia kredytów. Obowiązek ich spłaty jest przesunięty na zasadzie sukcesji. Ostateczne postępowanie banku jest zależne od rodzaju ubezpieczenia, jakim dysponował zmarły. W niektórych przypadkach, polisa ubezpieczeniowa może pokryć sumę roszczeń banku. Wszelkie niedokończone transakcje również należy odpowiednio sfinalizować. Pozostaje także kwestia pochówku. Organizacja pogrzebu to ważny obowiązek spadkobierców. W przypadku, gdy zmarły był posiadaczem rachunku oszczędnościowego, koszty pogrzebu mogą być zwrócone przez bank po okazaniu stosownych potwierdzeń. 

Długi spadkowe i zachowek

Ponadto, spadkobiercy muszą odpowiednio rozporządzać długami spadkowymi. Długi spadkowe to wszystkie zapisy, których spadkobierca nie wydał zapisobiercom oraz zachowek. Jeśli osoba uprawniona do spadku wniesie pozew o zachowek, wypłacenie zachowku jest obowiązkiem spadkobierców. Wcześniej sprawa jest wyjaśniana na drodze sądowej. Jeżeli spadkobierca chce uniknąć obowiązków wynikających ze spadku, może ten spadek odrzucić w ciągu maksymalnie sześciu miesięcy od jego odczytania. Jednak należy pamiętać, że wspomniane obowiązki odziedziczone zostaną przez dzieci lub najbliższe osoby spadkobiercy.

Oprócz testamentu, obowiązki i prawa spadkobierców określa prawo spadkowe. W momencie przyjęcia spadku, należy liczyć się z konsekwencjami sankcjonowanymi przepisami prawa. Niejednokrotnie, spadkobierców zaskakuje nakaz spłaty pożyczki lub nieopłaconego podatku. Jest to jednak obowiązek, który należy wykonać.